Szkoła

Podczas podniosłej uroczystości zaprezentowane zostały sylwetki bohaterów a uroczystego odsłonięcia tablic dokonali: Kujawsko - Pomorski Wicekurator Oświaty Pani Maria Mazurkiewicz, Wójt Gminy Zbójno Pani Katarzyna Kukielska, Paulina Zielińska oraz Wojciech Buller.

Poświęcenia tablicy dokonał Proboszcz Parafii Działyń ks. Tomasz Muraszewski.

Tablice zostały sfinansowane przez Marszałka Województwa Kujawsko - Pomorskiego Pana Piotra Całbeckiego oraz szkołę.

 

 

             

Podpułkownik Ignacy Bronisz (1766 – 1812)

 

Urodził się w Działyniu w 1766 roku. W 1776 r. rozpoczął naukę w Szkole Podwydziałowej, której IV klasę ukończył w 1781 r. 19 VI 1785 r. wstąpił do stacjonującego w Warszawie regimentu królewskiej Gwardii Pieszej Litewskiej. 29 XII 1787 r. awansował w nim na stopień chorążego. 16 IX 1793 r. postąpił na porucznika. Patent na ten stopień podpisany został 24 VI 1794 r. przez Tadeusza Kościuszkę. Jako oficer Gwardii Pieszej Litewskiej wziął udział w insurekcji kościuszkowskiej i prawdopodobnie w jej trakcie otrzymał kolejny awans na stopień kapitana.

Pod koniec 1806 lub na pocz. 1807 r. wstąpił do jednego z dwóch organizujących się w departamencie płockim pułków piechoty polskiej, z których utworzono 4 pułku piechoty 1 legii warszawskiej. W sierpniu 1808 r. jego regiment wraz 7 i 9 pułkiem o piechoty Księstwa Warszawskiego przeszedł na służbę francuską i w związku z tym opuścił ojczyznę i skierowany został do Hiszpanii. W wojnie w tym kraju kpt. Ignacy Bronisz wyróżnił się między innymi w bitwach pod Almonacid (11 VIII 1809 r.) i pod Ocaną (19 XI 1809 r.). Chwałę i odznaczenie Legią Honorową przyniósł mu udział w sławnej bitwie pod Fuengirolą w Andaluzji (15 X 1810 r.), w której odegrał jedną z głównych ról bowiem w kluczowym momencie starcia nadszedł na czele dowodzonego przez siebie oddziału z odsieczą walczącym z Anglikami i Hiszpanami żołnierzom 4 pułku i uderzył na wroga co sprowadziło na niego klęskę. 14 VIII 1811 r. mianowany został dowódcą batalionu (podpułkownikiem). Wraz ze swoim pułkiem wziął udział w wyprawie Napoleona na Rosję w 1812 r. Według jednego źródła poległ w jej trakcie pod koniec października 1812 r. w bitwie pod Czaśnikami (Czasznikami). Inne źródło podaje, że zmarł na początku 1813 r.

 

 

Plutonowy Jan Szydłowski (27.01.1919 r. – 17.05.2012 r.)

 

Urodził się 27 stycznia 1919 roku w Smogorzewcu. Mając kilka lat, razem z rodzicami przeprowadził się do Działynia. Po uzyskaniu świadectwa maturalnego wstąpił do Junackich Hufców Pracy, kształcąc się w kierunku lotnictwa w Szkole Orląt w Dęblinie. Kiedy wybuchła II wojna światowa, jego jednostka przebywała na wschodzie Polski, celem budowy lotniska. Stamtąd wycofali się na Litwę i zostali internowani. Żołnierze przydzielili go do pracy w gospodarstwie, która znajdowała się na granicy z Rosją, dlatego wraz z kilkoma innymi więźniami potajemnie przekroczył teren Rosji. Tam został schwytany i, pod eskortą straży, wysłany do starego obozu wojskowego, w którym, po dziesięciu godzinach pracy ścinania drzew, był nauczany o marksizmie, leninizmie, stalinizmie i komunizmie. Po jakimś czasie ogłoszono, że według Konstytucji Radzieckiej jest uznany za wroga narodu, przez co skazano go na pracę na Syberii. Przetransportowano go bydlęcym wagonem kolejowym do Murmańska nad Morzem Arktycznym. Na miejscu, zakwaterowaniem okazały się namioty, a warunki życiowe takie, jakie każdy sam sobie zorganizował. Zima, ze względu na temperatury ok.20-30 stopni poniżej zera, była wyjątkowo wymagającą porą roku, przez którą wielu osobom nie udało się przetrwać. Kiedy w 1941 r. Hitler najechał Związek Radziecki, władze sowieckie wysłały więźniów do pracy w innym miejscu. Najpierw był to Kirigistan, na granicy z Chinami, w którym praca polegała na zbiorze bawełny. Po kilku miesiącach, wysłano go do portu na Morzu Kaspijskim, aby rozładowywać łodzie przybywające z Persji (Iran) z pomocą wojsk z Anglii i Ameryki. Uciekł łodzią towarową, ukrywając go w beczce od smoły. Po długim czasie podróży, beczka została podniesiona przez dźwig i zrzucona na nabrzeże. Uderzenie było tak potężne, że uszkodziło mu plecy.  Władze brytyjskie przydzieliły go do jednostki zwiadowczej w Iraku, gdzie nauczył się prowadzić małe czołgi i ciężarówki. Później zgłosił się na ochotnika do lotnictwa i został wysłany do Anglii. Podróż odbyła się przez Syrię, Palestynę, Egipt i trwała prawie siedem miesięcy. Między Afryką a Madagaskarem konwój został zaatakowany przez okręt podwodny, a statek został trafiony i zaczął tonąć. Udało mu się dostać do łodzi ratunkowej i po pobycie w Durbanie w Południowej Afryce popłynęli do Anglii. Wysłano go do Kirkham w Lancs. Przydzielono go do polskiego dywizjonu myśliwskiego 303, gdzie pełnił funkcję asystenta płatowca, w tymże dywizjonie brał udział w bitwie o Anglię. Po wojnie, w związku z rozwiązaniem polskiego lotnictwa, przyłączył do R.A.F. –u. Służył w R.A.F.- ie 28 lat, podróżując po całym świecie. Później przeniesiono go do Kenley, które było jego ostatnim miejscem służby. Osiadł w Coulsdon, w Anglii, gdzie mieszkał przez następne 23 lata. Zmarł 17 maja 2012 r.